Joriy yilning 5 mayda Prezidentimiz tomonidan imzolangan “Inson huquqlari Umumjahon deklaratsiyasi qabul qilinganligining 70 yilligiga bag‘ishlagan tadbirlar dasturi to‘g‘risida”gi Farmon zamirida xalqimizning turmush farovonligini yaxshilash, mamlakatimizda millatlararo totuvlik va diniy bag‘rikenglikni ta’minlash, jamiyatda qonun ustuvorligi tamoyilini to‘liq joriy etish maqsadi mujassam.

Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasining O‘zbekiston uchun eng katta ahamiyatli tomoni shundaki, unda belgilangan asosiy qoidalarni milliy qonunchilikka implementatsiya etish orqali mamlakatimiz boshqa rivojlangan tarraqiy etgan demokratik davlatlar qatorida o‘ziga munosib o‘rinni egallashga erishdi. O‘zbekiston inson huquqlarini ta’minlash va himoya qilish borasida o‘ziga xos milliy tizimni yaratdi va bu masalada maxsus milliy institutlar tashkil etildi. Deklaratsiya asosida qabul qilingan halqaro konvensiyalarni ratifikatsiya qilish orqali O‘zbekiston jahon hamjamiyati tomonidan inson huquqi soxasida umume’tirof etilgan tamoyillarga sadoqatli ekanini yaqqol namoyon etdi.

Prezidentimizning 5 maydagi farmoni bilan 32-banddan iborat chora-tadbirlar dasturi tasdiqlandi. Dasturda insonning huquq va erkinligi sohasida halqaro hujjatlarga qo‘shilishidan tortib, hamkorlikni chuqurlashtirishga doir oltita asosiy ustuvor yo‘nalishgacha o‘rin olgan.

Tasdiqlangan chora-tadbirlar dasturida bir qator muhim xalqaro hujjatlarga qo‘shilish va ratifikatsiya qilish masalalari ham kiritilgan. Ular qatorida “Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya”ni ratifikatsiya qilish, Birlashgan Millatlar Tashkilotining “Bola huquqi to‘g‘risidagi Konvensiyaning  hisobot berish tartib-taomillariga hamda “Qiynoqlarga solishga va muomalada bo‘lish va jazolashning boshqa shafqatsiz, g‘ayriinsoniy yoki qadr-qimmatini tahqirlovchi turlariga qarshi Konvensiya”ning Fakultativ protokoliga qo‘shilishning maqsadga muvofiqligi borasida takliflarni ishlab chiqish nazarda tutilgan.

Chora-tadbirlar dasturining inson huquq va erkinligini ta’minlash borasida qonunchilik asoslarini takomillashtirish yo‘nalishida esa qamoqdagi va ozodlikdan mahrum etish joylarda saqlanayotgan shaxslarning yashash sharoitlarni kuzatib borish soxasidagi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisning inson huquqlari bo‘yicha vakili (Ombudsman)ning vakolatini kengaytirish masalasi ham o‘rin olgan. Shuningdek, “Bepul yuridik xizmat ko‘rsatish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni loyihasi, hamda O‘zbekistonda vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar sohasida qonun hujjatlarini takomillashtirish borasida takliflarni ishlab chiqish nazarda tutilmoqda.

Shu bilan birgalikda, inson huquqlariga oid halqaro konvensiyalarning mazmun-mohiyatini keng targ‘ib qilish, bu sohada ilmiy izlanishlarni olib borish hamda ma’rifiy ishlarni tashkil etishga alohida e’tibor berilgan. Xususan, bu yo‘nalishda mamlakatimizning barcha pag‘onadagi ta’lim muassasalarining o‘quv dasturlariga Konstitutsiya, yoshlar hamda bolalarning huquqlarini o‘rganishga qaratilgan darsliklarni joriy etish  chora-tadbirlar dasturida alohida o‘rin tutgan.

Muxtasar aytganda, mamlakatimiz kelajagining ko‘zgusiga aylanadigan tarixiy hujjat hisoblanmish mazkur farmonda aholining barcha qatlamlari manfaatiga mos ko‘plab vazifalar va chora-tadbirlar belgilab berilganki, ularning to‘liq va sifatli amalga oshirilishiga har birimiz munosib darajada hissa qo‘shmog‘imiz shart.

Ibrohim XODJIYEV,

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi

Qonunchilik palatasining Demokratik institutlar nodavlat

tashkilotlar va fuqarolarning

o‘zini o‘zi boshqarish organlari qo‘mitasi a’zosi,

O‘zLiDeP fraksiyasi a’zosi

O‘zLiDePning Facebook va Instagramdagi rasmiy sahifasi hamda Telegram’dagi kanaliga a’zo bo‘lib, so‘nggi yangiliklardan xabardor bo‘ling!