Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev joylarda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarning borishi, amalga oshirilayotgan bunyodkorlik ishlari, yirik loyihalar bilan tanishish maqsadida 29-noyabr kuni Xorazm viloyatiga keldi. 

Davlatimiz rahbari Xorazmga tashriflari chogʻida viloyat iqtisodiyotini rivojlantirish, sanoat va qishloq xoʻjaligini tarkibiy oʻzgartirish, ijtimoiy obyektlar barpo etish va infratuzilmani yaxshilash, aholi farovonligini oshirish boʻyicha qator vazifalarni belgilab bergan edi. 

Oʻtgan davrda hududda koʻplab yangi korxonalar, kichik biznes subyektlari tashkil etilib, keng koʻlamli bunyodkorlik ishlari amalga oshirildi. Sanoat, transport, qishloq xoʻjaligi, turizm, taʼlim va boshqa sohalarda istiqbolli loyihalar hayotga tatbiq etildi. Yirik korxonalar, uy-joylar, taʼlim muassasalari, ijtimoiy-madaniy obyektlar qurildi. Yana koʻplab loyihalar boʻyicha ishlar davom ettirilmoqda. 

Prezidentimiz viloyatga bu galgi safarini Shovot tumanidan boshladi. 

Davlatimiz rahbari bundan ikki yil muqaddam “Uztex” kompaniyalar guruhiga Shovot tumanining chekka hududida yuqori texnologik imkoniyatlarga ega toʻqimachilik korxonasi tashkil etish va mahalliy aholini ish bilan taʼminlash yuzasidan topshiriqlar bergan edi. 

Shu vaqt ichida ilgari mavjud boʻlgan korxona negizida ilgʻor texnologiyalar bilan jihozlangan, mingdan ortiq ish oʻrniga ega qoʻshma korxona ishga tushirildi. 

Qiymati 65 million dollar boʻlgan loyihaning dastlabki bosqichida Italiyaning “Lonati” kompaniyasida ishlab chiqarilgan 528 ta, joriy yilda yana 512 ta paypoq toʻqish dastgohi xarid qilindi.Yiliga 30 million dollarlik 70 million juft paypoq tayyorlash quvvatiga ega qoʻshma korxonada ishlab chiqarish jarayoni toʻliq innovatsion texnologiyalar asosida boshqariladi. 

Oʻtgan yili korxonada 5,7 milliard soʻmlik mahsulot ishlab chiqarilib, ichki bozorga yoʻnaltirildi. Joriy yildan toʻla quvvat bilan ishlay boshlagan korxonada oktyabr oyi holatiga koʻra 12,5 million juft paypoq toʻqildi. 3,85 million dollarlik mahsulot AQSH, Rossiya, Moldova, Ukraina kabi qator mamlakatlarga eksport qilindi. 

Davlatimiz rahbari korxona qoshida tashkil etilgan logistika markazi, toʻquv, qadoqlash sexlari, laboratoriya faoliyati bilan tanishdi, ishchilarga yaratilgan shart-sharoitlar bilan qiziqdi.

Mazkur korxona texnologik imkoniyatlariga koʻra dunyoda sanoqli, Markaziy Osiyoda yagonadir. Bu yerda ayni kunda paypoq, sochiq kabi toʻqimachilik mahsulotlarining yangi modellarini oʻzlashtirish va eksport hajmini oshirish boʻyicha ish olib borilmoqda. 

Iqtisodiyotimizga investitsiya kiritish, ichki va tashqi bozorda raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishni yoʻlga qoʻyish boʻyicha bergan topshiriqlarimiz tufayli bugun tadbirkorlardan qoʻrquv yoʻqoldi. Korxona ochaman, ish oʻrni yarataman, deganga hech qanday toʻsiq yoʻq, biznes uchun barcha kafolatlar yaratilgan. Bundan xorijiy hamkorlar ham manfaatdor boʻlib, eksportga hissa qoʻshmoqda, dedi davlatimiz rahbari. 

Shu yerda Xorazm viloyatida toʻqimachilik sanoatini rivojlantirish, “Dererlop Textile” MCHJ tomonidan “Hazorasp” erkin iqtisodiy zonasi hududida yengil sanoat majmuasi tashkil etish, Shovot tumanida aralash va paxta ip-kalava ishlab chiqarish boʻyicha yangi yigiruv fabrikasi qurish, Urganch shahrida “Textile finanse Horezm” MCHJ tomonidan tayyor trikotaj mahsulotlari ishlab chiqarish, Toshkent viloyati Parkent tumanida Zarkent sanatoriysini barpo etish loyihalari haqida maʼlumot berildi. 

Davlatimiz rahbari yengil sanoat tarmogʻini jadal rivojlantirish, mahsulot eksportini kengaytirish, qoʻshimcha daromad manbalari va ish joyini koʻpaytirish yuzasidan zarur koʻrsatmalar berdi. 

“Katqalʻa teks” qoʻshma korxonasi hududida Xorazm viloyatini rivojlantirishga doir iqtisodiy loyihalar taqdimoti oʻtkazildi. 

Malayziyaning “Serba Dinamik Group” kompaniyasi vitse-prezidenti Palendran Palachandran davlatimiz rahbariga “Hazorasp” erkin iqtisodiy zonasi hududida kaustik soda ishlab chiqarish zavodi barpo etish investitsiya loyihasini taqdim etdi. Qiymati 250 million dollar boʻlgan loyiha 100 foiz kompaniya investitsiyasi tomonidan amalga oshiriladi. Korxona ishga tushgach, yiliga 33 ming tonna kaustik soda va 30 ming tonna xlor ishlab chiqariladi. 150 ta ish oʻrni yaratiladigan korxona mahsulotlari toʻliq eksport qilinishi rejalashtirilgan. 

Oʻzbekistonning Malayziya, Saudiya Arabistoni, Turkmanistondagi elchixonalari tomonidan viloyatga xorijiy investitsiya loyihalari olib kelinmoqda. Xususan, Malayziyadagi elchixona tomonidan kaustik soda ishlab chiqarish loyihasidan tashqari qandolat mahsulotlari, tibbiy kosmetologiya xizmatlari koʻrsatish estetik markazini ochish, tayyor toʻqimachilik va qishloq xoʻjalik mahsulotlarini eksport qilish, Saudiya Arabistonidagi elchixona tomonidan Xiva shahridagi Olloqulixon va Qutlugʻ Murod Inoq madrasalarini qayta taʼmirlab, ularda mehmonxonalar tashkil etish, “Obod qishloq” dasturi doirasida Xorazm viloyatiga Islom taraqqiyot bankining 100 million dollarlik imtiyozli kreditini jalb etish, Turkmanistondagi elchixona tomonidan vohaga sayyohlar oqimini koʻpaytirish yuzasidan loyihalar ishlab chiqilgan. 

Taqdimot chogʻida Prezidentimiz mazkur loyihalarning ahamiyatiga eʼtibor qaratdi. Hududga jalb etiladigan xorijiy investitsiyalarni koʻpaytirish yuzasidan mutasaddilarga topshiriqlar berildi. 

Shavkat Mirziyoyev Urganch – Xiva poyezdida Xiva shahriga keldi. 

Davlatimiz rahbari 2017-yil yanvar oyida Xorazm viloyatiga tashrifi chogʻida Urganchdan Xivagacha temir yoʻl va Xiva shahrida zamonaviy vokzal barpo etish, bu yoʻlda elektropoyezdlar, kelgusida yuqori tezlikda harakatlanuvchi “Afrosiyob” tezyurar poyezdi qatnovini yoʻlga qoʻyish lozimligini qayd etgan edi. Qisqa fursatda bu ezgu tashabbus amalga oshirildi. 

Vokzal binosi Xorazm meʼmorchiligi namunalarini oʻzida aks ettirib, unda zamonaviy VIP zal, ona va bola, tibbiyot xonalari mavjud. Vokzalda 35 ishchi bir vaqtning oʻzida 200 yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadi. 20 oʻrinli mehmonxona yurtdoshlarimiz va turistlarga qoʻshimcha qulaylik yaratadi. 

Vokzaldan “Ichan qalʼa” muzey-qoʻriqxona majmuasigacha boʻlgan masofa 2 kilometr. Bu shaharda turizmni yanada rivojlantirish, sayyohlarni jalb etishda muhim ahamiyat kasb etadi. 

Urganch – Xiva temir yoʻl yoʻnalishi va Xiva vokzali rasman ochildi. Kelgusida Xivagacha “Afrosiyob” tezyurar poyezdi qatnovini yoʻlga qoʻyish rejalashtirilgan. 

Prezidentimiz vokzal infratuzilmasini yanada yaxshilash, yoʻlovchilarga xalqaro standartlar asosida xizmat koʻrsatish, sayyohlarga yanada qulayliklar yaratish yuzasidan koʻrsatmalar berdi. 

Shavkat Mirziyoyev Xiva temir yoʻl vokzali bilan “Ichan-qalʼa” majmuasi oʻrtasida barpo etilayotgan xiyobonni koʻzdan kechirdi. Bu ham davlatimiz rahbarining avvalgi tashriflari chogʻida berilgan topshiriq ijrosi boʻlib, Xivaga yangicha qiyofa bagʻishladi. 

Xiyobonning ikki tarafida ikki qavatli turizm obyektlari qurilgan. Ularning birinchi qavatida hunarmandlik ustaxonalari, savdo va maishiy xizmat doʻkonlari, ikkinchi qavatida oilaviy mehmonxonalar, restoranlar tashkil etilgan. Bu xiyobon va shoxobchalar sayyohlarga qoʻshimcha qulaylik yaratish bilan birga, odamlar uchun ish oʻrni, daromad manbai ham boʻladi. 

Prezidentimiz shu yerda Xorazm viloyatining turizm salohiyatini rivojlantirish, Xiva shahrining tarixiy qismini batafsil rejalashtirishga oid loyihalar bilan tanishdi. Ularda mamlakatimizda xalqaro brenddagi mehmonxonalar bunyod etish, savdo va servisni kengaytirishga qaratilgan rejalar taqdim etildi. 

Shavkat Mirziyoyev xorijlik ishbilarmonlar bilan suhbatlashib, ularning investitsiya takliflari boʻyicha koʻrsatmalar berdi. 

Biznes nima degani? Manfaat degani. Oʻzbekistonda turizm juda manfaatli, istiqbolli soha. Shuning uchun bu sohaga tadbirkorlarni, investorlarni koʻproq jalb etib, ularga “yashil yoʻlak” qilib berish kerak, dedi davlatimiz rahbari. 

Xiva yaqinida koʻp qavatli uylar qurib, shaharning tarixiy qismida yashayotgan aholini bosqichma-bosqich koʻchirish, qalʼa ichidagi uylarni sayyohlik obyektlariga aylantirish zarurligi taʼkidlandi. 

Biz chet ellik sayyohlarni qadimiy tariximiz va qadriyatlarimiz bilan jalb qilishimiz mumkin. Lekin Xorazmning, Xivaning tarixi toʻliq oʻrganilmagan, uni tanishtirish boʻyicha tizim ham yoʻq. Shuning uchun Xorazm tarixini eng qadimgi davrdan boshlab oʻrganib, odamlarga sodda tilda tushuntirish kerak. Xivaga kelgan odam katta taassurot, bilim olib ketsin, bu yerda koʻproq qolib vaqtini mazmunli oʻtkazsin, dedi Shavkat Mirziyoyev. 

Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi, Xorazm Maʼmun akademiyasi, Turizmni rivojlantirish davlat qoʻmitasi va boshqa tegishli tashkilotlarga shu boʻyicha topshiriqlar berildi. 

“Oʻzbekipaksanoat” uyushmasi ishlab chiqarish va ilm-fan integratsiyasi asosida mamlakatimiz pillachilik sohasi uchun mutlaqo yangi ishlab chiqarish yoʻnalishlariga asos solmoqda. Bu borada dastlabki yutuqlarga erishildi. “Khiva Silk Fabric” korxonasida amalga oshirilayotgan yirik loyiha ulardan biri. 

Prezidentimizning pillachilikni yanada rivojlantirish borasidagi tashabbusi asosida tashkil etilgan mazkur korxona joylashgan bino 1976-yilda qurilgan, keyingi 15 yil mobaynida boʻsh turgan edi. Tashlandiq binoda ish boshlagan korxonada innovatsion gʻoyalar, kreativ yondashuvlar asosida ishlab chiqilgan loyihaning birinchi bosqichi joriy yil avgust oyida ishga tushirildi. Klaster usulida yiliga 140 tonnadan ziyod quruq pillani qayta ishlash quvvatiga ega korxonada 110 doimiy ish oʻrni yaratildi. 

Amalga oshirilgan diversifikatsiya ishlari natijasida qiymati 1,1 million dollarga teng eksport shartnomalari imzolandi. Ular asosida Xitoy va Pokistonga ipak mahsulotlari yetkazib berish rejalashtirilgan. 

Davlatimiz rahbari korxonada amalga oshirilayotgan istiqbolli loyihalar bilan tanishdi, ishlab chiqarilishi kutilayotgan yangi mahsulotlar namunalarini koʻzdan kechirdi. 

2019-yildan ipak tolasidan mato va tayyor kiyim-kechak ishlab chiqarish, gʻumbakdan laboratoriya usulida yogʻ olish yoʻlga qoʻyiladi. Ipakni olgandan keyin pilla ichida qoladigan gʻumbakka shu kungacha chiqindi sifatida qaralgan. Oqsilga juda boy gʻumbakdan kosmetologiyada ishlatiladigan qimmatbaho yogʻ olinadi. Xitoyda bu yogʻning 1 litri 40-50 dollar turadi. 

Korxonada xitin va xitozan moddalari, biologik faol qoʻshimchalar, gʻumbak konservasi, tut bargidan choy va shirinliklar ishlab chiqarish ham koʻzda tutilgan. 

Xitin va xitozan moddasi oʻsimlik urugʻi chirishining oldini oladi, tez rivojlanishiga yordam qiladi. Hozircha bu mahsulotlar mamlakatimizga chet eldan olib kelinmoqda. Eʼtiborlisi, tut bargidan shirinliklar ishlab chiqarish ilk bor yoʻlga qoʻyilmoqda. 

Korxonada ipak olish uchun ishlatiladigan suv choʻkmasidan sovun olish amaliyoti yoʻlga qoʻyilmoqda. Pillani ivitish davomida uning tarkibidagi 18 xil aminokislota, siritsin va febriin kabi moddalar suvga oʻtadi. Shu vaqtgacha bu suv oqizib yuborilgan. Namuna shaklidagi sovunlar xushboʻyligi, shifobaxshligi bilan ajralib turadi. 

Shu yerda xitoylik hamkorlar bilan ipak urugʻi ishlab chiqarish, chorvachilik, parrandachilik, baliqchilik, bogʻdorchilik, qovunning hosildor va eksportbop navlarini yaratish, asosiy va takroriy ekinda sholi yetishtirish, Xorazm sharoitida yerdan unumli foydalanish kabi qator istiqbolli loyihalar taqdimoti oʻtkazildi. 

Prezidentimizning Xorazm viloyatiga tashrifi davom etmoqda.