Туркий дунёни буюк келажак кутмоқда

11.11.2022, 16:44

Туркий дунёни буюк келажак кутмоқда

Дунё тамаддунининг бешиги ҳисобланган Самарқанд шаҳрида Туркий давлатлар ташкилоти давлат раҳбарлари кенгаши йиғилишининг ўтказилиши бежиз эмас. Чунки, Самарқанд азал-азалдан дунё мамлакатларини бир мақсад ва маслак йўлида бирлаштиришда мулоқот маркази вазифасини бажариб келган. Бугунги кунда ҳам қадимий ва ҳамиша навқирон шаҳар узоқ-яқин мамлакатларнинг энг нуфузли анжуманларига мезбонлик қилиб келмоқда.

Бинобарин, Туркий давлатар ташкилоти раҳбарлари  кенгашининг Ўзбекистон мезбонлик қилаётган бу галги учрашуви ҳам гўзал ва бетакрор Самарқандда муваффақиятли ўтказилди.

Қолаверса, туркий дунё давлатларининг ва халқларининг бирлашиши минтақада тинчлик, хотиржамлик, фаровонлик ҳамда геосиёсий ҳамда минтақавий барқарорликни таъминлашда муҳим аҳамият касб этишига шак-шубҳа йўқ. Шу маънода Туркий дунёни буюк келажак кутиб турибди, десак сира муболаға қилмаган бўламиз.

Йиғилишда Озарбайжон, Қозоғистон, Қирғизистон, Туркия президентлари, Туркманистон Миллий Кенгаши Халқ Маслаҳати Раиси ҳамда Венгрия Бош вазири, шунингдек, Халқаро туркий маданият ташкилоти (ТУРКСОЙ), Туркий давлатлар парламент ассамблеяси (ТУРКПА), Халқаро туркий академия, Туркий маданият ва мерос жамғармаси раҳбарларининг иштирок этгани анжуман нуфузини янада оширди.

Давлат раҳбарлари сиёсий, иқтисодий ва маданий-гуманитар соҳалардаги ҳамкорликнинг бугунги ҳолати ва истиқболларини муҳокама қилиш асносида ўзаро боғлиқликни кучайтириш, туризм, энергетика ва қишлоқ хўжалиги соҳаларидаги ҳамкорликни кенгайтириш масалаларига ҳам эътибор қаратишди. Ҳудудлар ўртасида фан ва таълим, технологиялар ва инновациялар борасидаги ҳамкорликнинг самарали механизмларини ишлаб чиқиш юзасидан ҳам фикр алмашишди.

Албатта, бугун дунёда геосиёсий зиддиятлар, глобал иқтисодий инқироз ва иқлим ўзгаришининг салбий оқибатлари ортиб бораётган шароитда Туркий давлатлар ташкилоти давлат раҳбарларининг ўзаро мулоқоти бу долзарб муаммоларга ечим топишда ҳамда умумий ёндашувларни белгилаб олишда ниҳоятда муҳимдир.

Шу муносабат билан Ўзбекистон ўз раислиги даврида “Туркий дунё нигоҳи – 2040” концепцияси ҳамда қабул қилинган Туркий давлатлар ташкилотининг беш йиллик стратегиясини самарали амалга ошириш, 170 миллиондан ортиқ аҳоли яшайдиган улкан минтақани ўз ичига олган Ташкилот нуфузини янада мустаҳкамлаш, ва энг асосийси – тарихи, тили ва маданияти муштарак бўлган қардош халқларимиз ва давлатларимиз ўртасидаги ҳамкорликни юксак поғонага олиб чиқишга ҳаракат қилинади. Албатта, бу борада Ўзбекистон раҳбари Ташкилот фаолиятининг чуқур таҳлили асосида туркий мамлакатларнинг улкан салоҳияти ва имкониятларини ишга солишга қаратилган қатор ташаббусларни илгари сурди.

Хусусан, мамлакатларимизнинг ўзаро товар айланмаси умумий ташқи савдомизнинг атиги 4 фоизини ташкил этади. Унинг қолгани эса учинчи давлатлар улушига тўғри келмоқда. Албатта, бундай ҳолат ҳеч биримизни қониқтирмайди, - дея таъкидлади Президентимиз ва бу стратегик йўналишда вазиятни тубдан ўзгартириш, савдо, инвестиция ва хизматларнинг эркин ҳаракатини таъминлаш учун Ташкилот доирасида “Янги иқтисодий имкониятлар ҳудудини”ни барпо этиш ташаббусини илгари сурди.

Ташкилот доирасидаги кўп қиррали ҳамкорликни янада кенгайтиришга қаратилган Туркий давлатлар ташкилоти саммитининг Самарқанд декларацияси қабул қилинди. Ва айтиш жоизки, бу нуфузли анжуман минтақадаги давлатларни ва халқларни ҳам сиёсий, ҳам иқтисодий ва маънавий жиҳатдан бир-бирига янада яқиншалтиради ҳам дўстлик, қардошлик алоқаларини янада мустаҳкамлайди, деб ишонаман.

Дилбар Усмонова,

Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати

***

Мамлакатимизда рўй бераётган янгиланишлар, оламшумул ўзгаришлар ҳақида эшитганимда депутат сифатида эмас, балки шу жонажон юртнинг оддий бир фуқароси сифатида ғурурланиб кетаман. Албатта, кейинги пайтда эртамизнинг дунёда ўз ўрни ва нуфузига эга бўлаётгани, қолаверса, Ўзбекистон кейинги 6 йилда ички ва ташқи сиёсатда улкан  муваффақиятларга эришаётгани, қолаверса, Янги Ўзбекистонни барпо этиш йўлида олиб борилаётган сиёсатимизни минтақадаги ва дунёдаги давлатлар мамнуният билан қўллаб-қувватлаётгани қувонарлидир. Шу жиҳатдан олганда, Туркий давлатлар ташкилоти давлат раҳбарларининг Самарқандда ўтказилаётган анжуманининг муваффақиятли ўтаётгани ҳам кишида чексиз ифтихор ҳиссини уйғотмоқда.

Мазкур нуфузли Анжуманда Самарқанд шаҳрини “Туркий цивилизация пойтахти” деб эълон қилиш ташаббуси қўллаб-қувватлангани диққатимни тортди. Тан олиш керак, ҳақиқатда Самарқанд минг йиллар давомида Шарқ ва Ғарбни туташтириб, жаҳон цивилизацияларини бир-бирига яқинлаштириб, дунё маданиятларини бирлаштириб келган.

Президентимиз Шавкат Мирзиёев анжумандаги нутқида Биз Туркий дунё буюк тарихининг ёрқин саҳифалари улуғ аждодларимиз томонидан биргаликда яратилгани билан ҳақли равишда фахрланамиз, ана шундай бебаҳо меросни сақлаб қолиш, уни чуқур ўрганиб, келгуси авлодларимизга безавол етказиш барчамиз учун энг асосий вазифа эканини алоҳида таъкидлади. Бинобарин, давлатимиз раҳбари “Туркий цивилизациянинг янги даври: умумий тараққиёт ва фаровонлик сари” шиори остида барчамиз биргаликда мутлақо янги юксалиш босқичига қадам қўяётганимизни айтиб ўтди.

Энг муҳими эса анжуманда Президент Шавкат Мирзиёев томонидан билдирилган таклифлар давлат раҳбарлари томонидан қизғин қўллаб-қувватланди. Хусусан, глобал ва ички бозорларимиз эҳтиёжлари, давлатларимизнинг ишлаб чиқариш имкониятларидан келиб чиқиб, озиқ-овқат маҳсулотларини етказиб бериш самарали тизимини яратиш бўйича Ташкилот доирасида кўп томонлама битим қабул қилиш, соҳага инновациялар, замонавий билим ва илғор технологияларни жадал олиб кириш мақсадида Туркий давлатлар ташкилоти ва Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти ўртасида кенг қамровли шерикликни ўрнатиш ва ижобий тажриба асосида, Туркий агрофорумни мунтазам ўтказиб бориш ва унинг иккинчи анжуманида “Смарт” қишлоқ хўжалиги халқаро кўргазмасини ташкил этиш каби таклифлар билдирилди.

Хулоса шундан иборатки, Туркий дунё ҳавас қилса арзийдиган буюк тарихга эга. Улуғ аждодлари ва маданий ҳамда маънаивй бойликлар билан дунё тамаддунига улкан ҳисса қўшмоқда. Аминманки, Туркий давлатлар ташкилоти раҳбарларининг юртимиздаги учрашуви минтақада ва дунёда тинчлик ва хотиржамликни мустаҳкамлаш, ўзаро ҳамжиҳатликни мустаҳкамлашда муҳим ўрин эгаллайди.

Ҳазратқул Хўжамқулов,

  Олий Мажлис Қонунчилки палатаси депутати

***

Самарқандда Туркий давлатлар ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгашининг йиғилиши бўлиб ўтди.

Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев раислик қилаётган йиғилишда Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев, Қирғизистон Президенти Садир Жапаров, Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев, Туркия Президенти Режеп Таййип Эрдоған, кузатувчи мамлакат Венгрия Бош вазири Виктор Орбан саммитнинг фахрий меҳмони - Туркманистон Миллий Кенгаши Халқ Маслаҳати Раиси Гурбангули Бердимуҳамедов, шунингдек, ташкилот бош котиби Бағдод Амреев иштирок этди.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Туркий давлатлар ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгаши йиғилишида нутқ сўзлаб, муҳим таклиф ва ташаббусларни илгари сурди.

Мамлакатлар ўртасидаги кўп томонлама муносабатларни ривожлантириш учун биргаликда салмоқли ишлар қилингани эътироф этилди. Шу билан бирга, ҳали катта салоҳият ва улкан имкониятлари тўлиқ ишга солинмаётгани ҳам таъкидланиб, бу борада ҳамкорликнинг савдо-иқтисодий пойдеворини янада мустаҳкамлаш мақсадга мувофиқлиги айтиб ўтилди.

Давлатимиз раҳбари савдо, инвестиция ва хизматларнинг эркин ҳаракатини таъминлаш учун Ташкилот доирасида “янги иқтисодий имкониятлар ҳудуди”ни барпо этиш ташаббусини илгари сурди. Ушбу мақсадларга эришиш учун Ташкилотга аъзо ва кузатувчи мамлакатлар ҳамда дунё етакчи бизнес вакилларини кенг жалб қилган ҳолда ҳар йили Халқаро туркий иқтисодий форумини ўтказиш таклифини билдирди.

Ушбу Форум доирасида “давлат ва бизнес” форматида қўшма тадбирлар, тадбиркорлар учрашувлари ва давра суҳбатлари, инновацион лойиҳалар тақдимотлари ва кўргазмалар ўтказиш катта амалий натижа беришлиги таъкидланди.

Туркий давлатлар ташкилоти нафақат ўз мамлакатларини, балки ташқи бозорларни ҳам қишлоқ хўжалиги ва озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш ҳам долзарб аҳамият касб этади.

Президентимиз бу борадаги ишларни янада юқори босқичга олиб чиқиш, аниқ лойиҳалар асосида ҳамкорликни чуқурлаштириш мақсадида қатор таклифларни ўртага ташлади.

Биринчидан, ТДТнинг глобал ва ички бозорлар эҳтиёжлари, давлатларнинг ишлаб чиқариш имкониятларидан келиб чиқиб, озиқ-овқат маҳсулотларини етказиб беришнинг самарали тизимини яратиш бўйича Ташкилот доирасида кўп томонлама битим қабул қилиш вақти келганлиги;

Иккинчидан, соҳага инновациялар, замонавий билим ва илғор технологияларни жадал олиб кириш мақсадида Туркий давлатлар ташкилоти ва Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти ўртасида кенг қамровли шерикликни ўрнатиш муҳимлиги;

Учинчидан, ижобий тажриба асосида, Туркий агрофорумни мунтазам ўтказиб бориш ва унинг иккинчи анжуманида “Смарт” қишлоқ хўжалиги халқаро кўргазмасини ташкил этиш лозимлиги борасидаги таклифлар билдирилди.

Бир сўз билан айтганда, саммит доирасида эришиладиган келишувлар, қабул қилинадиган ҳужжатлар нафақат ТДТ маконида, балки дунёнинг бошқа минтақаларида ҳам барқарорлик ва тараққиётни таъминлашга хизмат қилади.

Барно Мирзамова,

Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати

  • Кўрилди
    346
  • Чоп этиш
  • Дўстлар билан улашиш
← Рўйҳатга ўтиш

Фикрингизни қолдиринг

Расмдаги мисолнинг жавобини киритинг, агар расмдаги сонлар кўринмаса "Ctrl+F5" тугмасини босинг.

+