Саноат Занжири:

ДАЛАДАН ДЎКОНГАЧА

Янги Ўзбекистонда бошланган янги ислоҳотларнинг ҳуқуқий асосларини таъминлашга қаратилган қонунларни шундай яратайликки, унда коррупция ҳолатларига йўл очадиган биронта “дарча” қолмасин, ҳалоллик вакцинаси сифатида кенг жамоатчилик томонидан эътироф этилсин!

Муҳташам “Тошкент-Сити”нинг салобатли залида Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг парламентга Мурожаатномасини тинглар эканман, ана шу фикр бот-бот хаёлимдан ўтди. Зеро, “Давлат молиявий назорати тўғрисида”, “Давлат қарзи тўғрисида” сингари қонун лойиҳаларини қисқа муддатда сифатли тайёрлаш ва пишиқ-пухта қабул қилиш жараёнларини бошқача таърифлаш мушкул.

Яширин иқтисодиётга барҳам бериш, инвесторларга солиқларни бўлиб-бўлиб тўлаш имкониятини яратиш, нефт-газ корхоналари харажатларини оптималлаштириш, давлат корхоналарига эгалик стратегияси ишлаб чиқиш масалаларининг пировард мақсади коррупция илдизини қирқишга қаратилгани билан аҳамиятлидир.

Хўш, бунинг учун аввало нима керак? Илм керак, маърифат керак! O’zLiDePнинг Сайловолди платформасида энг устувор йўналишлардан бири сифатида илгари сурилган рақамли иқтисодиёт керак!

Ривожланишнинг эндиги босқичида – дунёнинг аксарият мамлакатлари “Тўртинчи саноат инқилоби” арафасида турган бир пайтда Ўзбекистоннинг инновацион ривожланиш йўлидан жадал ҳаракатланиши, билимлар иқтисодиёти ҳамда рақамли иқтисодиёт, ахборот жамияти шакллантирилиши яккаю-ягона тўғри йўл эканига яна бир бор амин бўлдик.

Шунинг учун бўлса керак, Президентимизнинг 2020 йилни “Илм-маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили” деб номлаш хусусидаги таклифи давомли олқишлар билан қарши олинди. Модомики, биз депутатлар, айниқса, партиямиз фракцияси аъзолари учун янги Ўзбекистон – кучли парламентаризм институти фаолият кўрсатаётган ва “Инсон давлат учун эмас, давлат инсон учун” тамойили амал қилаётган мамлакатдир. 

Ўзбекистонни урбанизация кўрсаткичи 60 фоизга етган, замонавий шаҳарлар, мегаполисларга эга, янги технологиялар ёрдамида турмушнинг юқори даражаси таъминлаган, эркин ва бахтли одамлар яшайдиган қудратли ва салоҳиятли давлатга айлантириш каби партиявий мақсадларга эришиш  ҳам Мурожаатнома белгилаб берилган вазифаларни ўз вақтида бажаришга чамбарчас боғлиқдир. 

Ушбу мақсадларга либерал-демократия тамойилларига, шунингдек, “Жадал янгиланишдан – жамият тараққиёти ва гуллаб-яшнаши томон”, “Халқ бой бўлса, давлат ҳам бой ва қудратли бўлади”, “Монополиянинг ҳар қандай кўринишига йўл қўймаслик ва рақобат муҳитини қўллаб-қувватлаш, шахсий мулкни ҳурмат қилиш” каби тамойиллар амалга оширилган очиқ ва кучли фуқаролик жамияти, конституциявий парламент демократияси, эркин бозор иқтисодиёти шароитидагина эришиш мумкин. Эркинлик, масъулият, ҳалоллик, адолатлилик, бағрикенглик ва имкониятлар тенглиги янглиғ O’zLiDePнинг бош қадриятлари Мурожаатномада ифодаланган тараққиёт стратегияси билан уйғунлиги ҳам бизга янги куч, янгича қувват бериши шубҳасиз. 

Тайёр маҳсулотлар учун бозор топиш, даладан дўконгача аниқ ишлайдиган саноат санжирини яратиш, қурилиш соҳасини иқтисодиёт драйверига айлантириш, банк-молия тизимида тадбиркорларни қўллаб-қувватлайдиган инновацион лойиҳаларни ишлаб чиқиш, транспорт логистикасини ривожлантириш, юк ташиш таърифларини пасайтириш, бир сўз билан айтганда, иқтисодий интеграция масалалари Мурожаатноманинг ўқ илдизини ташкил этгани бежиз эмас. Бунинг учун бир эмас, икки эмас, балки қонунлар пакетини талаб даражасида тайёрлаш вазифаси рақамли иқтисодиётга ўтишда Олий Мажлис роли нақадар муҳим эканини намоён этди. Мен ҳам янги даврнинг янги парламенти аъзоси сифатида зиммамдаги масъулиятни теран тушунаяпман. Президентимиз таъбири билан айтганда, натижадорлик – бош талаб, асосий мезон эканини чуқур ҳис қилаяпман.

Халқимиз интиқ кутган ушбу Мурожаатномада Ўзбекистоннинг транзит имкониятлари 15-16 миллион тонна бўлган бир пайтда бу борадаги кўрсаткич 7 миллион тоннадан ошмаётгани хусусида нафақат ижроия органлари, балки қонун чиқарувчи ҳокимият вакиллари ҳам жиддий бош қотириши даркор. Амалдаги меърий ҳужжатларни инвентаризация қилиш ва соддалаштириш орқали мазкур соҳага “яшил чироқ” ёқиш депутат ва сенотарларнинг долзарб вазифасидир.

Кези келганда, давлатимиз раҳбари 2019 йилда “Янги Ўзбекистон – янги сайловлар” шиори остида ўтган сайловлар натижасида мамлакатимизда демократик вазият вужудга келганини алоҳида таъкидлаганига эътибор қаратмоқчиман. Зотан, янги Ўзбекистонни бирга қурамиз, деган улуғвор мақсадни ўз олдимизга қўйган эканмиз, халқимизнинг ўзи, жамиятимизнинг ўзи янгидан-янги ислоҳотларнинг ташаббускори бўлмоғи лозим. 

Албатта, бу ўз-ўзидан бўлиб қоладиган иш эмас. Айни масалада сўз юритганда, давлатимиз раҳбари ҳам “Бу ғоят долзарб ишларни ўзимиз қилмасак, ҳеч ким бизга четдан келиб қилиб бермайди”, деди. Дарҳақиқат, шундай. Бу йўлда, албатта, барча даражадаги раҳбарлар, эришилган ижобий кўрсаткичларга маҳлиё бўлиб, хотиржамликка асло берилмаслиги керак. Янги парламент ва Ҳукуматнинг келгуси 5 йилдаги фаолиятининг пировард мақсади – Ўзбекистонда яшаётган кўп миллатли халқимиз ҳаётини юксалтиришдан иборат бўлиши шарт.

Муҳтасар айтганда, Президентимизнинг Мурожаатномасида қўйилган энг устувор вазифалар, ташаббуслар, таклифларни бевосита эшитиб, жуда кўп хулосаларга келдим. Чуқур ва аниқ рақамларга асосланган таҳлил, амалий ва танқидий руҳ, салоҳият ва имкониятларимизни сафарбар қилиш ҳақидаги жонкуярлик бизнинг қалбимизга ҳам ўтди.

Қаҳрамон ЭРГАШЕВ,

Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги 

O’zLiDeP фракцияси аъзоси

***

Рақамли иқтисодиётга юксак тафаккур, билим ва салоҳият орқали эришилади

Мурожаатномани диққат билан тинглаб шунга амин бўлиш мумкинки, Президентимиз бугун нафақат ўзбекистонликларга, балки бутун жаҳон ҳамжамиятига мамлакатимизни ривожлантириш борасида олдимизга қўйилган мақсад ва вазифаларни баён этди. Мазкур Мурожаатнома айни пайтдаги шиддатли давр талабини инобатга олган ҳолда ўз вақтида қабул қилинган тарихий ҳужжат экани билан ғоят аҳамиятлидир.

Хўш, рақамли иқтисодиёт мамлакатимизда тадбиркорлик ва умуман, иқтисодиётни ривожлантиришда қандай роль ўйнайди деган савол туғилиши табиий албатта. Аввало, шуни айтиш жоизки, рақамли иқтисодиёт, бу — алоҳида фаолият тури эмас. Бу, аслида, ишбилармонлик, саноат объектлари, хизматлар деганидир. “Рақамли” атамаси мазкур соҳаларнинг барчаси ахборот технологияларидан фаол фойдаланишни англатади. Иқтисодиётга рақамли технологияларни кириб келиши корхоналарга автоматлаштирилган тизимларни жорий этиш, йирик саноат объектлари иш самарадорлигини ошириш, ишлаб чиқаришда ўсиш, фаолият шаффофлигини таъминлаш, маҳсулот таннархини камайтириш имконини беради. Шу ўринда масаланинг нозик бир жиҳатига эътибор бериш керак. Яъни рақамли иқтисодиётга рақамли тафаккур, билим ва салоҳият орқали эришиш мумкин.

Шу маънода Президентимизнинг “Тараққиётга эришиш учун, рақамли билимлар ва замонавий ахборот технологияларини эгаллашимиз зарур ва шарт. Бу бизга юксалишнинг энг қисқа йўлидан бориш имкониятини беради” деган сўзлари қанчалик тўғри ва асосли эканлигини ортиқча таърифлашга ҳожат бўлмаса керак.

Мурожаатномада белгиланган вазифалар жуда катта куч ва меҳнатни талаб этади. Уларни ижросини таъминлашда айниқса парламентда янгидан шаклланган ва кўпчилик ўринни эгаллаган O`zLiDeP фракцияси аъзолари, маҳаллий кенгашлар депутатлари умуман олганда партиямизнинг ҳар бир фаоли ҳар қачонгиданда фаол бўлиши шарт. Чунки кейинги беш йилга мўлжалланган устувор вазифалар ижроси учун барчамиз бирдек масъулмиз.

Бир сўз билан айтганда, Мурожаатнома келгусида қилинадиган барча ишларимиз учун дастуриламал бўлиб хизмат қилиши лозим.

 Нодир Жумаев,

Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги

O’zLiDeP фракцияси аъзоси

***

Тараққиётга эришиш учун, рақамли билимлар ва замонавий ахборот технологияларини эгаллашимиз зарур ва шарт

Президентимиз томонидан 2020 йилга “Илм-маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили” деб ном берилди. Бу бежиз эмас. Чунки иқтисодиётни айнан, илғор инновацион ёндашув ва ғоялар, “нау-хау” ва “ақлли” технологиялар асосида ривожлантириш бугунги кунда энг тўғри йўлдир.

Иқтисодиётни ривожланишини эса замонавий ахборот-коммуникацион технологияларсиз тасаввур этиб бўлмайди. Шуни алоҳида таъкидлаш керакки, ахборот-коммуникация технологияларининг тараққий этиши биринчи галда мамлакатнинг рақобатдошлигини оширади. Иқтисодиётга тушумлар кўпаяди. Шу боис ҳозирги пайтда АКТ ривожланган давлатлар иқтисодиётининг локомотивига айланди. Биргина мисол. Мутахассисларнинг фикрига кўра, мазкур соҳа ҳатто глобал инқироз шароитида ҳам фаол ривожланди. Хусусан глобал иқтисодий инқироз авж олган йилларда АҚШда ўтказилган тадқиқотлар натижаси интернетни тараққий эттиришга йўналтирилган бир доллар мамлакат иқтисодиётига 10 доллар бўлиб қайтганини кўрсатган.

Яқинда иқтисодчилар томонидан ишлаб чиқилган яна бир маълумотга кўзим тушди.  Яъни бугунги кунга келиб, жаҳон миқёсида яратилаётган ялпи ички маҳсулотнинг тахминан 5,5 фоизи айнан ахборот-коммуникация технологиялари соҳасига тўғри келмоқда. Нуфузли халқаро экспертларнинг фикрига кўра, 2020 йилда бу кўрсаткич 9 фоиздан ошиши кутилмоқда. 

Ушбу мисоллардан ҳам кўриниб турибдики, Ўзбекистон танлаган тараққиёт йўли, бу борада қабул қилиниши кутилаётган аниқ манзилли дастурлар, олий ўқув юртларида айнан ушбу йўналишда юқори малакали кадрлар тайёрлаш, айниқса Президентимиз томонидан алоҳида таъкидланган One Million Uzbek Coders («Бир миллион дастурчи») лойиҳасининг ишга туширилиши чин маънода революцион ташаббусдир. Давлатимиз раҳбари ўз нутқида бундай лойиҳаларни амалга оширишга алоҳида эътибор қаратилишини таъкидлаганлари Ўзбекистон рақамли иқтисодиёт сари жиддий қадам ташлаганини кўрсатиб турибди.

 Агар бу борада жаҳон тажрибасига назар ташласак, Жанубий Корея, Хитой, Финляндия каби мамлакатларда соҳага бошқаларга нисбатан 2 марта кўп сармоя сарфланади. У, асосан, зарур қурилмалар, дастурий таъминот, телекоммуникация маҳсулотлари ва ахборот хизматлари ишлаб чиқаришга йўналтирилади. Бу эса ҳозирги пайтда ривожланган мамлакатларнинг иқтисодий ўсиши, авваламбор, билимлар ва интеллектуал салоҳият ҳисобига таъминланаётганига яна бир исботдир.

Юртбошимиз томонидан таъкидланганидек, “Давлат ва жамият бошқаруви, ижтимоий соҳада ҳам рақамли технологияларни кенг жорий этиб, натижадорликни ошириш, бир сўз билан айтганда, одамлар турмушини кескин яхшилаши мумкин”.

Гулшана Худоёрова,

Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги

O’zLiDeP фракцияси аъзоси

***

Ҳар бир депутатимиз олдида катта масъулиятли вазифалар турибди

Бугун ҳар қадамда янгиланиш, ўзгаришлар юз бермоқда. Ўз навбатида, бу ўзгаришлар олдимизда турган вазифаларимизни бажаришимиз учун имкониятлар йўлини ҳам очаётир.  Бу эса бизни барча жабҳада фаол ва ташаббускор бўлишга ундамоқда. Президентимизнинг Олий Мажлисга мурожаатномасида айтилган қатор вазифалар ҳам ҳар биримиздан ана шундай шижоатни, тезкорликни талаб этади. Зеро, бугун иш услубимизни янгиламасак, ҳаётимизда янгиланиш, ўсиш ҳосил қила олмаймиз.

Шу маънода янгидан шакллантирилган парламент аъзолари, депутатлар ўз фаолиятининг мезонини ана шу қоидаларга қараб белгилаши, халқнинг ўй-фикрлари билан ҳисоблашган ҳолда тизимлардаги камчиликларни бартараф этиш бўйича аниқ таклифлар билан чиқиши, қоғозда эмас, амалда ишлайдиган ҳаётий қонунларни ишлаб чиқиши зарурдир. Чунки истаймизми, йўқми, давлатимиз раҳбари айтганидек, жамиятда олиб бориладиган ислоҳотларнинг ташаббускори халқимиз бўлиши, депутатлар эса уларнинг ишончли вакили сифатида майдонга чиқиши лозим.

Давлат раҳбари, эндиликда депутатларнинг Ўзбекистон Республикаси Президенти Халқ қабулхоналари билан ҳамкорликда ишлаши, одамларни қийнаётган муаммоларни ўрганиши кераклигини ҳам таъкидлади. Шундагина депутат ўз сайловчиларининг, халқнинг ишончини, меҳрини қозона олади. Бугун сайландим, бўлди, деб сукунатда юриш эмас, кўпроқ одамлар орасида мулоқот қилиш, сайловолди дастуримизда белгиланган вазифаларни аниқ режа асосида амалга оширсак мақсадга мувофиқ бўлади.

Мурожаатномада таъкидландики, илм йўқ жойда қолоқлик, жаҳолат ва тўғри йўлдан адашиш бўлади. Шарқ алломалари айтганидек, энг катта бойлик — бу ақл-заковат, илм, энг катта мерос — бу яхши тарбия, энг катта қашшоқлик — бу билимсизликдир. Шу боис ҳам бугун биз замонавий билимларни эгаллашимиз, рақамли технологияларда ишлаш тизимига ўтишимз энг асосий вазифаларимиздан биридир. Аммо бу борада кўплаб корхона ва ташкилотлар рақамли технологиялардан йироқда юрганлиги, ўз устида ишламаётганини давлат раҳбари танқид остига олди. Шу боис рақамли технологияларни аниқ режалар асосида ҳар биримиз ўз фаолиятимизга жорий қилишимиз, шунга интилишимиз кераклиги қайд этилди. Негаки, бундай технологиялар — ортиқча ҳаражатларни камайтиради ва энг муҳими, ривожланиш оёғига кишан бўлаётган коррупцияни йўқотишга хизмат қилади.

Ваҳоланки, 2020 йилнинг илм-маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили деб эълон қилингани ҳам мазкур йўналишда ташланган дадил қадам бўлди.  Биз депутатлар, сиёсий партия вакиллари эса ана шу дадил қадамлар ортидан эргашиб, олдимизга катта мақсадларни қўймоқдамиз. Зеро, Имом Бухорий ҳазратлари келтирган саҳиҳ ҳадисга кўра, амалларимиз ниятимизга қараб бўлади.

Алишер РЎЗИЕВ,

O'zLiDeP Сурхондарё

вилоят Кенгаши раиси

***

Узоқ, машаққатли ва тўғри йўл кўрсатилди

Президентимизнинг Олий Мажлисга қилган Мурожаатномасини телевидение орқали кўрдик, диққат билан эшитдик. Давлатимиз раҳбарининг Мурожаатномасида 2020 йилга оид муҳим вазифалар белгиланди. Барча соҳалардаги ижобий натижалар қаторида, инвестициялар ҳажми ҳам сезиларли даражада ошгани таъкидланди.

Президентимиз қишлоқ хўжалигида фермер ва деҳқонларнинг манфаатдорлигини ошириш борасидаги ўрганиш ва изланишларимиз давом этаётганини таъкидлар экан, соҳага илғор технологиялар ва кластер тизими жорий этилаётганлигини айтди.

Мурожаатномада илгари сурилган ғоялар ҳар биримиздан юрт тақдирига масъулиятли бўлишни талаб этади, ўз навбатида зиммамизга катта масъулият ҳам юклади. Шу боис Мурожаатномада белгиланган вазифаларнинг мазмун-моҳиятини ўзимиз чуқур англаб олган ҳолда, жойларда аҳолининг кенг қатлами орасида тарғибот-ташвиқот ишларини амалга оширишимиз лозим. Қолаверса, иш услибимизни тубдан ўзгартиришимиз, расмиятчилик ва юзакиликдан воз кечиб, аниқ амалий ишларга ўтишимиз зарур. Зеро, давлатимиз раҳбарининг Мурожаатномасида узоқ, машаққатли ва тўғри йўл кўрсатилди.

 Жасурбек  БОЛТАЕВ,

O‘zLiDeP Бухоро вилоят Кенгаши

аппарат раҳбари