O’zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi davlatlararo munosabatlarni ko‘rib chiqar ekanmiz, ular yildan-yilga o‘sib borayotganini to‘liq ishonch bilan aytishimiz mumkin. Ikki mamlakat o‘rtasidagi iqtisodiy hamkorlik kengaymoqda, hukumatlar va parlamentlar o‘rtasidagi aloqalar mustahkamlanmoqda, madaniy-gumanitar aloqalar, oliy ta’lim sohasida faol hamkorlik kuzatilmoqda, turizm rivojlanmoqda. Masalan, 2023 yil yanvar-avgust oylarida O’zbekistonga hordiq chiqarish maqsadida kelgan 466,9 ming nafar chet el fuqarolarining 155,5 ming nafarini rossiyaliklar tashkil etdi.

Iqtisodiyot sohasi bu jarayonlarni chuqurlashtirish uchun birinchi galda, o‘zaro talabgir mahsulotning mavjud bo‘lishi uchun katta salohiyatga ega ekanligini alohida ta’kidlash lozim. Masalan, Rossiya bizni metallar, avtomobillar va uskunalar, oziq-ovqat mahsulotlari va qishloq xo‘jaligi xom ashyosi, yog‘och, sellyuloza-qog‘oz mahsulotlari va boshqalar bilan ta’minlaydi. O’zbekistonning Rossiya Federatsiyasiga eksport qilinadigan asosiy mahsulotlari to‘qimachilik, paxta, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari, kimyo sanoati mahsulotlari hisoblanadi.

Shuningdek, O’zbekiston iqtisodiy va texnologik taraqqiyotni jadallashtirish, milliy energetika, transport va ijtimoiy infratuzilmani o‘z vaqtida yangilashdan manfaatdor, bu esa katta sarmoyalarni talab qiladi. Shunday qilib, agar 2023 yil 1 sentabr holatiga ko‘ra, xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxona va tashkilotlar soni 12.750 tani tashkil etsa, u holda eng katta raqam Rossiya Federatsiyasiga tegishli - 2.849 dona.

Shuningdek, O’zbekiston, ma’lumki, ikki mamlakat hududi bilan dengizdan ajratilgan dunyodagi sanoqli davlatlardan biri bo‘lganligi sababli transport masalasini hal qilish muhimdir. Keyingi muhim jihat – Rossiya Federatsiyasi hududida mehnat muhojirlarimizning ishlashi uchun qulay shart-sharoitlarni yaratishdir.

Shavkat Mirziyoyevning 2023 yil oktabr oyida Rossiya Federatsiyasiga rasmiy tashrifi mamlakatlar o‘rtasida keng qamrovli strategik sheriklik va ittifoqchilikni rivojlantirishda misli ko‘rilmagan yutuq bo‘ldi. Muzokaralar chog‘ida O’zbekiston-Rossiya munosabatlarini yanada chuqurlashtirish masalalari muhokama qilindi, siyosiy, savdo-iqtisodiy, investitsiyaviy, transport-kommunikatsiya, madaniy-gumanitar va boshqa ustuvor yo‘nalishlardagi har tomonlama hamkorlikning holati va istiqbollari ko‘rib chiqildi. Mintaqaviy va xalqaro ahamiyatga molik dolzarb masalalar yuzasidan fikr almashildi.

Uchrashuv davomida Rossiyada mehnat faoliyatini amalga oshirayotgan O’zbekiston fuqarolari uchun ijtimoiy kafolatlarni ta’minlash masalalari alohida va batafsil ko‘rib chiqildi.

Sanoat kooperatsiyasini, birinchi navbatda, mashinasozlik, metallurgiya, energetika, qayta ishlash, to‘qimachilik, oziq-ovqat sanoati va boshqa sohalarda kengaytirish uchun doimiy faoliyat yurituvchi qo‘shma guruh tashkil etildi.

Mamlakatlar energetika xavfsizligini mustahkamlash yo‘lidagi hamkorlikni o‘zaro uzoq muddatli manfaatlarga javob beradigan deb biladilar. Buning uchun, jumladan, birgalikda o‘zlashtirilayotgan konlardan chiqqan gaz va neftni tashish uchun yangi infratuzilmalarni qurish, mavjudlarini rekonstruksiya qilish, yangi elektr energiyasi ob’ektlarini barpo etish, mavjudlarini modernizatsiya qilish, qayta tiklanadigan energetika sohasini rivojlantirish borasidagi ishlar davom ettiriladi.

Shuningdek, biz mamlakatlar mintaqalari o‘rtasidagi hamkorlikning kengayishiga alohida e’tibor qaratamiz. So‘nggi yillarda Tatariston Respublikasi misolida samarali hamkorlikning yuqori natijalarini ko‘rish mumkin. O’zaro savdo va investitsiyalar hajmi ortib bormoqda. Toshkent viloyatidagi “Chirchiq” kimyo-sanoat texnoparki muvaffaqiyatli faoliyat yuritmoqda, Jizzax viloyatida texnopark qurilishi davom etmoqda. Kimyo sanoati va mashinasozlik sohasida ham yirik kooperatsiya loyihalari amalga oshirilmoqda. Jizzax shahrida Qozon federal universitetining filiali mavjud. Shuningdek, Qozon shahrida bo‘lib o‘tgan O’zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi mintaqalararo hamkorlikning uchinchi forumi doirasida Rossiyaning “Alabuga” va “Master” texnoparklari bilan hamkorlikda O’zbekistonda yangi sanoat parklarini tashkil etish bo‘yicha kelishuvlarga erishildi.

Hududlar kesimida sanoat kooperatsiyasi bo‘yicha yil bo‘yi o‘zaro tashriflar reja-jadvalini o‘z ichiga olgan “yo‘l xaritasi”ni tayyorlash yuzasidan kelishuvga erishildi.

Ushbu Forum yakunlari bo‘yicha jami 3,5 milliard dollarlik kelishuv va shartnomalar imzolandi. Metallga ishlov berish, axborot-kommunikatsiya, uy-joy kommunal sohalarida istiqbolli kooperatsiya loyihalarini amalga oshirish, shuningdek, ta’lim, turizm va yoshlar siyosati sohalaridagi hamkorlikni kengaytirish masalalari muhokama qilindi.

Xulosa o‘rnida shuni ta’kidlashimiz mumkinki, samimiy va do‘stona ruhda o‘tgan uchrashuv O’zbekiston va Rossiya Federatsiyasining keng qamrovli strategik sheriklik va ittifoqchilik munosabatlarini yanada mustahkamlash borasidagi intilishlari qat’iy ekanligini yana bir bor tasdiqladi.

Aktam Xaitov,

O’zLiDeP Siyosiy Kengashi Ijroiya qo‘mitasi raisi